Niken cacbonyl (Ni(CO)₄) là hợp chất bay hơi rất độc, được hình thành trong quá trình tinh luyện niken với sự hiện diện của carbon monoxide. Do mức độ nguy hiểm cao, giới hạn phơi nhiễm nghề nghiệp của Ni(CO)₄ được quy định rất thấp (0,001 ppm). Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã xây dựng và kiểm định một phương pháp xác định hàm lượng vết Ni(CO)₄ trong không khí nơi làm việc bằng phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử lò graphite (GF-AAS). Mẫu không khí được lấy qua màng lọc cellulose ester và ống than hoạt tính đã được xử lý axit, sau đó giải hấp bằng siêu âm với acid nitric 3%. Hàm lượng ion niken – đại diện cho Ni(CO)₄ – được đo bằng GF-AAS với các điều kiện tối ưu (bước sóng 232,0 nm, dòng đèn 20 mA, độ rộng khe phổ 0,2 nm, nhiệt độ sấy 1300C, tro hóa 10000C và nguyên tử hóa 23000C). Phương pháp đạt giới hạn phát hiện 0,021 µg/m³, độ tuyến tính cao (R² > 0,999) và hiệu suất thu hồi từ 90% đến 107%. Ứng dụng thực tế tại một cơ sở sản xuất niken cho thấy không phát hiện được Ni(CO)₄ vượt ngưỡng phát hiện, chứng minh tính khả thi và độ tin cậy của phương pháp trong giám sát sức khỏe nghề nghiệp.

Nguyễn Thị Thanh Hải, Đặng Thị Thu Hà, Trần Ngọc Thanh, Nguyễn Hoàng Hiệp, Vũ Minh Tuấn

 Trạm Quan trắc và Phân tích Môi trường Lao động, Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động.

 (nguồn: Tạp chí Khoa học An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động số 2/2025, tr.18-25)