Điều kiện làm việc tại các cơ sở cán kéo thép quy mô nhỏ trên địa bàn Miền Trung chứa nhiều yếu tố nguy hiểm có hại, nhất là các yếu tố vi khí hậu như nhiệt độ và bức xạ. Các lò nung, lò luyện cũng như máy cán thường phát sinh lượng nhiệt rất lớn.
Các khu vực, dây chuyền sản xuất thường bố trí không hợp lý. Nhất là các khâu nung, cán và để nguội sản phẩm nằm trong một không gian hẹp, ảnh hưởng cộng gộp từ các yếu tố như nhiệt, độ ẩm càng lớn. Nhiệt độ thực tế mà người lao động phải tiếp xúc có khi xấp xỉ 400C.
Nhiệt bức xạ là thông số ảnh hưởng có tác động lớn tại các cơ sở cán kéo. Nhiệt bức xạ xuất phát từ các nguồn như lò nung, lò luyện, máy cán. Kết quả quan trắc cho thấy, tại các vị trí việc làm của người lao động ngành cán kéo, chỉ tiêu nhiệt bức xạ đều vượt ngưỡng cho phép của TCVSLĐ. Do vậy cần có những giải pháp thông gió chống nóng và các biện pháp sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân phù hợp cho NLĐ.
Bên cạnh đó, các thông số về vận tốc gió và độ ẩm cũng có tác động tới điều kiện làm việc. Trong quá trình sản xuất cán kéo thép, ngoài ảnh hưởng từ môi trường thì các nguồn phát sinh do công nghệ, thiết bị máy móc là rất lớn. Không gian kín cùng với những chiếc quạt công nghiệp thổi trực tiếp, biện pháp chống nóng phổ biến ở các cơ sở cán kéo đã làm độ ẩm tại các vị trí việc làm cực thấp. Tác động của các thông số này không thể hiện rõ tức thời, mà kéo dài trong cả ca làm việc.
Điều kiện chiếu sáng không đáp ứng và các bức xạ tự nhiên cũng như các lò nung, lò luyện cũng là những tác động ảnh hưởng đến người lao động. Cảm giác chói mắt, khó chịu hay thị lực yếu là những biểu hiện của người lao động gắn bó với nghề này. Ngoài những ảnh hưởng đến thị lực, giảm năng suất lao động... về mặt kỹ thuật an toàn còn thấy rõ khả năng gây tai nạn lao động tăng lên do không nhìn rõ hoặc chưa đủ thời gian để mắt nhận biết sự vật (thiếu ánh sáng); do lóa mắt (ánh sáng chói quá).
Tiếng ồn là tác động không thể thiếu trong điều kiện làm việc nghề cán kéo quy mô nhỏ trên địa bàn miền Trung. Do máy cán, do cắt hay chặt các nguyên nhiên liệu và thành phẩm… gây nên. Tác động tiếng ồn là rất lớn và kéo dài trong ngày. Các kết quả cho thấy mức độ âm thanh ở các vị trí sản xuất, đặc biệt là khu vực máy cán rất lớn. Do vậy đây là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe NLĐ, có thể gây nên bệnh điếc nghề nghiệp nếu làm việc trong một thời gian dài mà không được trang bị phương tiện chống ồn.
Bụi phát sinh từ các công đoạn phân loại nguyên liệu, phôi, nung, luyện,… nồng độ bụi ở các vị trí việc làm tuy chưa vượt chuẩn cho phép song lại chứa nhiều bụi kim loại, các chất bẩn, vi khuẩn từ các nguyên liệu. Đồng thời nếu tiếp xúc trong điều kiện nhiệt độ cao, không gian chật hẹp sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe NLĐ. Ở các vị trí như lò nung, máy cán hay đặc biệt là lò luyện, nồng độ bụi cao kèm theo hơi các khí độc, hơi kim loại… ảnh hưởng rất lớn đến các cơ quan hô hấp.
Hơi khí độc phát sinh từ lò nung, lò luyện phôi. Chủ yếu là NOx SOx, CO và VOC… do sử dụng than trong lò nung cũng như dùng phế liệu lẫn tạp chất để luyện phôi. Trong đó, hơi khí độc phát sinh chủ yếu vào lúc luyện phôi, tập trung vào ban đêm. Với sự tồn tại của các thông số này trong môi trường, kết hợp với các thông số như tiếng ồn, vi khí hậu sẽ có những tác động cộng gộp đến sức khỏe NLĐ. Vì vậy cần có những giải pháp để xử lý hơi khí độc trong các vị trí làm việc, hạn chế những tác hại của các thông số này.
Lao động trong ngành cán kéo là lao động bán thủ công, công nghệ lạc hậu và cường độ lao động quá mức, NLĐ dù làm việc theo ca nhưng nhiều lúc do tiến độ công việc phải làm việc quá sức trong thời gian dài hơn số tiếng quy định. Bên cạnh đó, các vị trí việc làm đòi hỏi sự tập trung, chính xác nhất là ở vị trí máy cán. Chất lượng và sự hình thành thành phẩm đòi hỏi người công nhân vận hành ở máy cán phải tập trung, thao tác nhanh và chuẩn xác cũng như phối hợp nhịp nhàng với các đồng nghiệp xung quanh. Sự tập trung bên cạnh một môi trường làm việc cực kỳ nóng, thời gian kéo dài là một áp lực cực kỳ lớn đối với sức chịu đựng của người công nhân.
Khi luyện phôi, người công nhân vận hành cũng chịu một đựng điều kiện tương tự, bởi lò luyện ở nhiệt độ cao, không được bao quanh chống cháy nổ, văng bắn hay cách nhiệt. Vận hành lò luyện, trong đó gồm cả việc rót phôi vào khuôn phải chịu nhiều áp lực về mức độ nặng nhọc và tâm lý lao động.
Nhìn chung, điều kiện làm việc tại các cơ sở cán kéo thép quy mô nhỏ trên địa bàn Miền Trung chứa nhiều yếu tố nguy hiểm có hại, nguy cơ xảy ra TNLĐ là rất cao. Các thông số vi khí hậu, tiếng ồn, nhiệt bức xạ, hơi khí độc tại các vị trí việc làm đã vượt ngưỡng cho phép của TCVSLĐ. Các nguy cơ tai nạn như bỏng, cháy nổ, điện giật có khả năng xảy ra rất lớn. Do đó, cần có những biện pháp cải thiện điều kiện làm việc, ngăn ngừa các nguy cơ như cháy nổ lò luyện, bỏng ở máy cán, lò nung… nhằm đảm bảo an toàn, sức khỏe cho người lao động.
--------------------------------------------
Nguồn tham khảo: Đề tài 213/08/VBH "Nghiên cứu đánh giá điều kiện làm việc và đề xuất giải pháp bảo vệ NLĐ ở các cơ sở cán kéo thép quy mô nhỏ tại các tỉnh miền Trung", do Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động chủ trì thực hiện.
(Nguồn tin: Vnniosh.vn)
