Hội nghị Lao động Quốc tế – cuộc họp thường niên của Tổ chức Lao động Quốc tế – cũng đã tổ chức phiên thảo luận đầu tiên về việc thiết lập tiêu chuẩn lao động bền vững trong nền kinh tế nền tảng, cùng nhiều vấn đề khác.
Hội nghị Lao động Quốc tế lần thứ 113 (ILC) đã bế mạc vào ngày 13 tháng 6 với việc thông qua các tiêu chuẩn lao động quốc tế đầu tiên nhằm ngăn ngừa việc tiếp xúc và bảo vệ người lao động khỏi các mối nguy sinh học tại nơi làm việc, một bước tiến quan trọng trong nỗ lực toàn cầu nhằm bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) trên tất cả các lĩnh vực.
Công ước số 192 kêu gọi các Quốc gia Thành viên xây dựng chính sách quốc gia và áp dụng các biện pháp về ATVSLĐ, bao gồm việc phòng ngừa và bảo vệ khỏi các mối nguy sinh học, cũng như xây dựng các biện pháp ứng phó và chuẩn bị sẵn sàng để xử lý sự cố và các trường hợp khẩn cấp. Công ước yêu cầu người sử dụng lao động áp dụng các biện pháp phòng ngừa và bảo vệ, phối hợp với người lao động, những người cũng cần được thông tin và đào tạo về các mối nguy và rủi ro.
Khuyến nghị số 209 kèm theo cung cấp hướng dẫn chi tiết về việc thực hiện, bao gồm đánh giá rủi ro, hệ thống cảnh báo sớm, các biện pháp chuẩn bị và ứng phó (ví dụ trong trường hợp bùng phát dịch bệnh, dịch bệnh hoặc đại dịch) và đào tạo. Khuyến nghị cũng mở rộng khái niệm về các mối nguy và rủi ro sinh học, đồng thời liệt kê các đường lây truyền và phơi nhiễm cụ thể – chẳng hạn như đường lây truyền qua không khí, tiếp xúc trực tiếp hoặc qua vật trung gian truyền bệnh.
Các văn kiện này tạo nên một khuôn khổ mạnh mẽ và linh hoạt để ngăn ngừa rủi ro sinh học trong mọi loại hình nơi làm việc, cả hiện tại và tương lai. Công ước là các hiệp ước quốc tế có ràng buộc về mặt pháp lý và có thể được các quốc gia thành viên phê chuẩn, trong khi Khuyến nghị đóng vai trò là các hướng dẫn không mang tính ràng buộc.
Nền kinh tế nền tảng và các vấn đề khác
Hội nghị cũng đã tiến hành thảo luận xây dựng tiêu chuẩn lần đầu tiên về việc làm bền vững trong nền kinh tế nền tảng số, một bước tiến quan trọng hướng tới việc cải thiện quyền và điều kiện làm việc cho người lao động nền tảng kỹ thuật số, đồng thời thể hiện rằng đổi mới công nghệ, sự bảo vệ và công bằng có thể song hành. Hội nghị đã thống nhất về các khía cạnh chính, bao gồm hình thức các văn kiện, một Công ước với Khuyến nghị hỗ trợ, và đặt ra các định nghĩa và phạm vi cơ bản.
Các tiêu chuẩn được đề xuất bao gồm: các nguyên tắc và quyền cơ bản tại nơi làm việc, thù lao công bằng, an sinh xã hội, ATVSLĐ, tác động của hệ thống tự động hóa đến điều kiện làm việc và khả năng tiếp cận việc làm, bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư, và khả năng tiếp cận hiệu quả đến cơ chế giải quyết tranh chấp. Cuộc thảo luận sẽ tiếp tục tại Kỳ họp thứ 114 của ILC vào năm 2026, với mục tiêu thông qua cả hai văn kiện.
ILC cũng đã thông qua Nghị quyết về giảm thiểu việc làm phi chính thức và hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang việc làm chính thức. Nghị quyết kêu gọi hành động khẩn cấp để cải thiện điều kiện làm việc, mở rộng bảo hiểm xã hội và tạo việc làm bền vững, đặc biệt là cho nhóm lao động bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tình trạng phi chính thức. Nghị quyết cũng đề nghị ILO xây dựng lộ trình toàn cầu và hỗ trợ các quốc gia triển khai các chiến lược quốc gia cụ thể.
ILC cũng đã thông qua 7 sửa đổi đối với Bộ luật Lao động Hàng hải năm 2006 (MLC, 2006). Những thay đổi này nhằm giải quyết vấn đề bạo lực và quấy rối trên tàu, củng cố quyền được nghỉ phép trên bờ và hồi hương, đồng thời kêu gọi công nhận thuyền viên là những người lao động chủ chốt. Những thay đổi này cũng cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế và đảm bảo đối xử công bằng trong các trường hợp bị giam giữ hoặc tai nạn hàng hải.
Hội nghị ILC lần thứ 113 được tổ chức tại Geneva từ ngày 2 đến ngày 13 tháng 6 năm 2025. Hội nghị có sự tham dự của hơn 5.400 đại biểu, đại diện cho các Chính phủ, các tổ chức của người sử dụng lao động và người lao động. ILC là cuộc họp thường niên của 187 quốc gia thành viên ILO, cơ quan chuyên môn của Liên Hợp Quốc về thế giới việc làm.
Biên dịch: Xuân Đài
